के कृषिमा मलको प्रयोगले नेपालको कृषि विकासमा क्रान्ति ल्याउन सक्छ?

# के कृषिमा मलको प्रयोगले नेपालको कृषि विकासमा क्रान्ति ल्याउन सक्छ?

नेपालका कृषकहरूका लागि कृषि मलको प्रयोग एक सुनौलो अवसर बन्न सक्छ। आजको समयमा, उत्पादनको दुबन्धमा हरियो क्रान्ति त जस्तोकै आवश्यक छ, तर यसको सही कार्यान्वयन र उपयोगले झन् धेरै प्रभाव पार्न सक्छ। यहाँ, हामी कृषिमा मलको महत्व, सफल अभ्यास र स्थानीय अनुभवहरूको गहिराइमा जाँदैछौं।.

## कृषि मलको प्रमुख महत्व.

कृषि मल, विशेष गरी जैविक मल, माटोको उर्वरता सुधार्न र बालीको उत्पादनमा सुधार ल्याउन महत्त्वपूर्ण भूमिका खेल्दछ। यसले माटोको भौतिक, रासायनिक र जैविक गुणस्तरमा सुधार ल्याउँछ। मध्यम हिमाली जिल्लाहरूमा, जहाँ माटोको उर्वरता चाँडै घट्न थालेको छ, यहाँ कृषि मलको प्रयोगले बालीको उत्पादनलाई २०% भन्दा बढी बढाउनसक्ने कुरा प्रमाणित गरिएको छ।.

### स्थानीय उदाहरण: ल्वाङ इकोलोजिकल मल.

बुटवलका कृषक विजय थापा भन्ने कृषकले ल्वाङ इकोलोजिकल मल प्रयोग गरेर आफ्नो आलु बालीको उत्पादनमा उल्लेखनीय बृद्धि गरेका छन्। विजयले भने, "मैले ल्वाङ इकोलोजिकल मल प्रयोग गरेपश्चात मेरो आलुको उत्पादन ३०% बढ़ेको छ। यसले मलाई बजारमा राम्रो मूल्य प्राप्त गर्न मद्दत गर्यो।".

## मलको प्रयोग र लाभ.

कृषिमा मलको प्रयोगले न केवल उत्पादन बढ़ाउँछ, तर यसले एकाग्रतासहित माटोको स्वास्थ्यमा पनि सुधार राख्छ। माटोमा सूक्ष्मजीवहरूको विकासलाई प्रोत्साहन गर्दछ जसले बालीमा रोग र कीटहरूको बृद्धि घटाउँछ। यसले दीगो कृषि प्रणालीको विकासमा मद्दत पुर्याउँछ।.

### स्थानीय केस अध्ययन.

संसारभरि १.२ अर्ब मानिसहरू कुपोषणको शिकार छन्, र यसमा नेपालको कृषक समुदाय पनि पर्छ। वित्तीय सुरक्षा र पोषण सुधारका लागि, कृषिमा मलको प्रयोग एक महत्त्वपूर्ण उपाय हो। उदाहरणका लागि, नेपालका लमजुङ र तनहुँका कृषकहरूले ल्वाङ इकोलोजिकल मलको प्रयोग गरेर हलेदोको बालीमा २५% वृद्धि पाएका छन्, जसले तिनीहरूको आर्थिक स्थिति सुधार गर्न मध्दत गरेको छ।.

## कृषि विकासका लागि एक पायो.

नेपालका कृषकहरूका लागि, यो समय हो मलको प्रयोगमा ध्यान केन्द्रित गर्नको लागि। राम्रो र स्वस्थ मलको प्रयोगले उत्पादन सुधार्ने मात्र होइन, स्थानीय खेतीको सामाजिक र आर्थिक सहारा पनि बनाउँछ। सरकार र कृषि संघसंस्थाहरूले यसमा ध्यान दिनुपर्ने छ र कृषकहरूलाई मलको सही प्रयोगमा तालिम दिई स्पष्ट सूचना र सहयोग प्रदान गर्नु आवश्यक छ।.

## निष्कर्ष.

कृषिमा मलको प्रयोगले नेपालको कृषि विकासमा सचेतना र क्रान्ति ल्याउन सक्छ। ल्वाङ इकोलोजिकल मलजस्तै नवीनतम मलको प्रयोगले मात्रै उत्पादनमा वृद्धि गर्दैन, तर यसले किसानहरूको जीवनस्तरमा धेरैतिर सुधार गर्न सक्दछ। यसका लागि, हामी सबैले सहकार्य गर्दै, कृषि मलको प्रभावकारी प्रयोगमा जोड दिनुपर्छ। कृषि विकासमा उत्प्रेरकको रूपमा, मल सीधा किसानको हातमा रहेको शक्तिशाली उपकरण हो। .

अब, यो कदम चालेको समयमा, कृषकहरूको लागि कृषि मललाई प्राथमिकता दिनु अत्यावश्यक छ। केवल यसैगरी, हामी कृषि क्षेत्रमा विकासमा नयाँ आयाम समेट्न सक्छौं।.